Teknolojinin gelişmesiyle paralel olarak günümüzde neredeyse herkesin aktif olarak kullandığı sosyal medya platformlarından birinde en az bir tane kişisel hesabı bulunmaktadır. Bu tür sosyal medya platformlarına Facebook, İnstagram, Twitter v.b. örnek olarak gösterilebilir. Bu sosyal medya platformlarında kişiler fotoğraf, video ve kişisel görüşlerini paylaşmaktadırlar. Ayrıca kişiler dışında birçok kurum markalarının tanıtımını yapmak için de bu türlü sosyal medya platformlarında reklamlar düzenlemekte ve hesapları ile markalarının tanıtımlarını yapmaktadırlar. Tüm bunlarla birlikte sosyal medya artık hayatımızın bir parçası haline gelmiştir. Fotoğraflarımızı, videolarımızı ve kişisel bilgilerimizi sosyal medya hesaplarında saklıyor, paylaşıyor ve özel yazışmalarımızı, bazı iş yazışmalarımızı dahi bu platformlar üzerinden yapmaya başlamış bulunmaktayız. Fakat bu paylaşımlarla birlikte son zamanlarda sürekli karşımıza çıkan sosyal hesaplarımızın üçüncü kişilerce çalınması sorunuyla karşı karşıya kalmaktayız. Ünlü, ünsüz, kişisel veya işletme hesabı olmasına bakılmaksızın herkesin karşı karşıya geldiği bir durum haline gelmiştir. Sosyal medya hesaplarını çalan kişilerce birçok kişi farklı durumlarla karşılaşmaktadır. Bazıları hesaplarının geri verilmesi karşılığında para istiyor, bazıları paylaşım yaptığımız fotoğraflarımızı, videolarımızı ve özel yazışmalarımızı kopyalayıp, farklı platformlarda kullanıyor veya çaldıkları hesapları kullanarak başkalarını dolandırmaya çalışıyor. Bu durumlarla karşılaştığımızda aklımıza ilk olarak çalınan sosyal medya hesaplarımızı nasıl kurtarabiliriz, nereye şikayet edebiliriz ve şikayetimiz sonucunda ne gibi yaptırımlar bulunmakta soruları geliyor. Tüm bu sorularımızın cevabını makalemizde sırasıyla cevaplayacağız.
Sosyal medya platformlarından herhangi birinde, kişinin hesabının çalınması suçu Türk Ceza Kanununun “Bilişim Alanında Suçlar” başlığı altında düzenlenmiştir. Bu başlık altında düzenlenen birden çok madde bulunmaktadır. Suçların tiplerine göre çalınan hesabın hangi suç kapsamında değerlendirileceği belirlenmektedir. Örneğin; sosyal medya hesabınızın şifresinin çalınarak bu hesaba yetkisiz erişim Türk Ceza Kanunu 243. Madde kapsamına girerken hesabın şifresinin değiştirilmesi sonucu hesap sahibinin hesabına erişimi engellendiğinde Türk Ceza Kanunu 244. Madde kapsamına girmektedir.
Maddeler kısaca değerlendirildiğinde TCK 243. Madde kapsamına giren suçlar şikayete tabi değildir. Bu sebeple 6 aylık şikayet süresine tabii değildir ve herhangi bir şikayet olmadan soruşturma ve kovuşturma işlemleri yapılabilir. Ancak bu işlemlerin 8 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde tamamlanması gerekir. Ayrıca bu suç etkin pişmanlık hükümlerine tabi değildir ve bu suçta mağdurun rızası hukuka uygunluk nedenidir. Yani, bilişim sistemi üzerinde hak sahibi olarak faydalanma yetkisi olan kişi, başka bir kimseye sisteme girme izni vermiş veya giriş şifresini kendisi vermişse, failin bilişim sistemine girme fiili hukuka uygun hale gelir.
Madde açısından yaptırımlara geldiğimizde ise, 1. Fıkrada “Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren veya orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir.” Hükm yer almaktadır. Bilişim sistemine izinsiz olarak girme eylemi gerçekleştiği anda suç oluşmuşmuş olacaktır ve bir yıla kadar da hapis veya adli para cezası ile cezalandırılacaktır. Maddenin ikinci fıkrasında ise sosyal medya hesabına izinsiz girme eylemi gerçekleştirildikten sonra bu eylem nedeniyle verilerin bozulması veya yok olması halinde ise daha ağır bir cezaya(altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına) hükmedilmiştir.
Maddelerde de görüldüğü gibi sosyal medya hesaplarına izinsiz girilmesi ve verilerin bozulması ayrı ayrı suçlar ve yaptırımlarla Türk Ceza Kanun’unda hüküm altına alınmıştır. Bunlarla birlikte ayrıca sosyal medya hesabını çalan kişi sistemine girdiği hesap ile başkaca bir suç işliyor ise işlediği diğer suçtan da cezaya hükmedilecektir. Buna örnek vermek gerekirse kişinin sosyal medya hesabına izinsiz girerek yukarıda açıklamış olduğumuz Bilişim sistemine girme suçu ile girdiği sosyal medya hesabındaki fotoğraf ve videoları başka platformlarda da kullanarak özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu ve kişisel verilerin hukuka aykırı şekilde ele geçirilmesi veya yayılması suçlarını da oluşturabilir.
Hangi suç kapsamına girdiği ve yaptırımlarının neler olduğunu öğrendikten sonra sosyal medya hesabımız çalındıktan sonra başvuracağımız hukuki yolların neler olduğunu inceleyeceğiz.
Türk Ceza Kanununun Bilişim Alanında Suçlar başlığı altında düzenlenen suçlar, savcılık tarafından kendiliğinden soruşturulması gereken suçlardır. Bu sebeple, bu suçların soruşturulması şikayete tabi değildir ve mağdurun şikayetten vazgeçmek istemesi ceza davasının düşmesine neden olmaz. Fakat kendiliğinden soruşturulması yapılamayan kişisel hesabı çalınan kişi Cumhuriyet Başsavcılığı’na şikayette bulunarak, soruşturma sürecini başlatabilir. Ayrıca sosyal medya hesabını çalınan kişi, çalınmasının yanında başka bir suçu işliyorsa şikayetinde bu durumu da belirtilmesi gerekir ve kişinin özel hayatı ihlal ediliyorsa, bu ihlalin hızlı bir şekilde engellenmesi için 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun gereğince içeriğe erişimin engellenmesi de talep edilebilir. Aynı zamanda hesabı çalınan kişinin zararına yol açacak durumlar söz konusu ise maddi ve manevi tazminat davası açma hakkı da vardır.
